Zwykłe lenistwo i brak motywacji czy choroba cywilizacyjna? Wokół prokrastynacji powstało w ostatnich latach mnóstwo mitów. Przypadłość ta dotyka różnych sfer życia i jest to jednocześnie problem, z którym należy i warto walczyć. Zamień jutro w dzisiaj i sprawdź, jak walczyć z notorycznym odkładaniem nieprzyjemnych obowiązków na później.
Czym jest prokrastynacja?
Niepotrzebny stres, problemy ze snem, nerwowość oraz obniżenie poczucia własnej wartości – to najczęstsze skutki prokrastynacji. Co oznacza ten tajemniczy termin? Według psychologów jest to problematyczne zjawisko, które polega na odwlekaniu obowiązków, które uznajemy za kłopotliwe na rzecz zajęć bardziej przyjemnych. Niestety dolegliwość ta jest przez wiele osób wciąż traktowana z przymrużeniem oka.
Dlaczego w zamian ważnych i stresujących zadań prokrastynator znajduje sobie szereg innych wymagających mniejszego skupienia oraz wysiłku czynności? Do najpopularniejszych przyczyn prokrastynacji zalicza się m.in.:
• perfekcjonizm,
• niską samoocenę,
• strach przed porażką,
• problemy z koncentracją,
• brak planów na przyszłość,
• doświadczenia z dzieciństwa,
• fałszywe postrzeganie czasu,
• obawę przed odpowiedzialnością,
• skłonność do zachować granicznych.
Pamiętajmy, że każdy przypadek jest inny i wymaga osobnej analizy psychologicznej. Więcej o problemie przeczytasz tutaj: dlaczego odwlekamy wszystko na później, czyli czym jest prokrastynacja.
Jak sobie radzić z prokrastynacją?
Z pozoru niewinne przekładanie drobnych obowiązków może doprowadzić do nagromadzenia się zadań. Pojawiają się przy tym pierwsze objawy zaburzenia, a wraz z nimi kłopoty zawodowe czy problemy ze zdrowiem. W dłuższej perspektywie u prokrastynatora może rozwinąć się nawet depresja. Sprawdź więc, jak przestać prokrastynować w życiu i w pracy.
1. Zmierz się z problemem
Na początek musisz wykonać mały test na prokrastynację – sprawdzisz dzięki niemu w domowych warunkach, czy opisywany problem w ogóle Cię dotyczy. Wystarczy, że odpowiesz na poniższe pytania:
• Czy często wykonujesz zadania na ostatnią chwilę?
• Czy masz problem z zarządzaniem czasem?
• Czy przekładasz na później trudne czynności i zajmujesz się prostszymi?
• Czy masz wyrzuty sumienia i pretensje, że nie zrealizowałeś obowiązków wcześniej?
• Czy masz problem z planowaniem zadań i ustalaniem ich hierarchii ważności?
Jeśli na większość z nich odpowiedź brzmiała „tak”, to przejdź do kolejnych punktów.
2. Poznaj przyczyny prokrastynacji
Kiedy już wiesz, że opisywany problem jest również Twoją bolączką, to warto sprawdzić, dlaczego zdarza Ci się odwlekać działania na później. Dzięki temu dużo łatwiej zmierzysz się z problemem i dasz radę go szybciej rozwiązać. W zależności bowiem od tego, z jakiego powodu prokrastynujesz, możesz podjąć inne działania, aby temu zapobiec.
3. Zapanuj nad czasem i organizacją
Najlepszym sposobem na kłopoty z organizacją jest lepsze zarządzanie czasem. Jeżeli nie wiesz, jak radzić sobie z prokrastynacją, to postaw na planowanie obowiązków. Skorzystaj w tym celu z gotowych planerów lub zacznij tworzyć własne listy. Skoncentruj się na działaniach i czynnościach, które są istotne w danym momencie. Zacznij dzień od najtrudniejszego zadania. W ten sposób Twoja praca stanie się bardziej efektywna.
4. Wyznaczaj realne cele
Problem prokrastynacji występuje często, gdy przytłaczają nas obowiązki i nie potrafimy sobie z nimi poradzić. W takiej sytuacji warto podzielić pracę na mniejsze projekty. Świetnym rozwiązaniem są nie tyle mniejsze, ile realne zadania. Są one zdecydowanie łatwiejsze do wykonania i nie zniechęcają już na wstępie. Nic dziwnego, że metoda małych kroków jest tak popularna wśród pracowników. Z każdym zrealizowanym celem rośnie również satysfakcja.
5. Podejmij publiczne zobowiązanie
Świetnym sposobem na walkę z prokrastynacją jest publiczne zobowiązanie. Zastanawiasz się, co to właściwie oznacza? Jest to przekazanie informacji o planowanych działaniach współpracownikom, szefowi, rodzinie czy znajomym. Dzięki takiemu zabiegowi zyskujemy dużo większą motywację do realizacji zamierzeń i planów – w końcu nie chcemy wyjść na niesłownych lub kogoś zawieść.
6. Stwórz odpowiednie warunki
Wśród popularnych objawów prokrastynacji często wymienia się kłopoty z utrzymaniem koncentracji. Możliwe, że nie możesz się skupić z powodu przestrzeni, w której żyjesz i pracujesz. Jeżeli wokół Ciebie panuje bałagan, to ważnym krokiem do sukcesu mogą okazać się wielkie porządki. Postaraj się przy tym unikać wszelkich rozpraszaczy. A równowagę ducha i ciała możesz osiągnąć dzięki zajęciom jogi lub medytacji.
7. Skorzystaj z pomocy specjalisty
Jak już ustaliliśmy wcześniej, prokrastynacja nie jest zwykłym lenistwem a zaburzeniem, z którym wiele osób nie potrafi sobie samodzielnie poradzić. Dlatego też skorzystanie z pomocy terapeuty może okazać się najlepszym rozwiązaniem. W cięższych przypadkach zaleca się również wsparcie psychologa oraz terapię behawioralną.