Pogoda w Polsce jest często nieprzewidywalna i nawet w środku przeważnie ciepłego oraz słonecznego maja potrafi spłatać figla. W połowie miesiąca w kraju pojawiają się co roku ostatnie i spóźnione przymrozki. Zazwyczaj występują kilka dni i nazywa się je potocznie zimnymi ogrodnikami. Skąd wziął się i co oznacza ten ogrodniczy termin? Sprawdź, co robimy w ogrodzie po zimnej Zośce.
Czym są „zimni ogrodnicy”?
„Zimnych ogrodników", „trzech ogrodników" oraz „Zimna Zośka" – osoby wysiewające rośliny i warzywa, profesjonalni ogrodnicy czy właściciele działek z pewnością znają wszystkie te określenia. Wymienione nazwy dotyczą okresowej zmiany pogody przypadającej zazwyczaj na okres od 12 do 15 maja. Są to kolejno imieniny związane z patronami poszczególnych dni św. Pankracym, św. Serwacym, św. Bonifacym oraz świętą Zośką. To gwałtowne ochłodzenie nierzadko związane z przymrozkami jest charakterystycznym zjawiskiem dla Europy Wschodniej i Środkowej, w tym również dla Polski.
Ludowe wierzenia zostały w przypadku „zimnych ogrodników" potwierdzone badaniami. Analiza temperatur z ostatnich 100 lat pokazuje, że nagłe ochłodzenie występujące pomiędzy 10 a 17 maja wystąpiło w 95% przypadków. Dopiero po tym terminie można rozpocząć ważną część prac ogrodniczych. Według tradycji po „zimnej Zośce” aż do jesieni nie powinno być już żadnych przymrozków.
Co robimy w ogrodzie po majowych przymrozkach?
W powszechnej opinii maj często uchodzi za najpiękniejszy miesiąc w roku. W tym czasie cała przyroda bujnie rozkwita, a dni stają się coraz dłuższe i bardziej słoneczne. Dla ogrodników i właścicieli działek to również bardzo pracowity okres. To właśnie po „zimnej Zośce” należy rozpocząć siewy, rozsady w warzywniakach, przycinanie krzewów czy ozdabianie tarasów i balkonów roślinami oraz kwiatami.
Wśród najważniejszych zadań wykonywanych po „zimnych ogrodnikach” wyróżniamy:
1. Wysiew roślin
Bratki, werbeny czy aksamitki to kwiaty, które można posadzić jeszcze przed „zimną Zośką”. Pierwsza połowa maja to również odpowiedni czas na zasianie słoneczników, groszku pachnącego i nagietków. Po wystąpieniu corocznych majowych przymrozków można zająć się roślinami ciepłolubnymi oraz delikatnymi, do których należą np. begonie, szarłaty czy gazanie i dzwonki ogrodowe.
2. Pielęgnacja trawnika
Prawidłowa regeneracja trawnika odbywa się zazwyczaj w kwietniu, a w sprzyjających warunkach nawet w marcu. Po imieninach tzw. zimnych ogrodników należy skoncentrować się na odpowiednim nawadnianiu i nawożeniu. Dodatkowo jest to okres regularnego koszenia trawy, które warto wykonywać raz w tygodniu. Skracanie trawnika nie powinno być jednak zbyt radykalne.
3. Pierwsze zbiory plonów z warzywniaka
Druga połowa maja to odpowiedni moment na zebranie warzyw rosnących zazwyczaj pod foliowymi tunelami np. szczypiorku, sałaty czy rzodkiewki. Do gruntu z rozsady wsadzamy wtedy papryki, selery, ogórki, pory oraz pomidory. Okres po „trzech ogrodnikach" to idealny moment na wysiew kukurydzy, bazylii, kabaczków, fasoli czy lubczyku.
4. Przygotowanie oczka wodnego
Po ostatnich majowych przymrozkach przychodzi stopniowy wzrost temperatury powietrza i przydomowych akwenów. Odpowiedni sprzęt można umieścić w oczku wodnym, gdy woda osiągnie 10 stopni. Tuż przed zamieszczeniem filtru oraz pompy należy dokładnie oczyścić sadzawkę z zanieczyszczeń i gnijących resztek. Wprowadzamy również świeże rośliny i wymieniamy część wody.
5. Regularne odchwaszczanie i ochrona roślin
Choć o ochronie roślin należy pamiętać przez cały rok, to maj jest świetną okazją do przeprowadzenia zabiegów odchwaszczania. Chwasty nie są w tym okresie tak dobrze ukorzenione i dużo łatwiej je usunąć. Po „zimnych ogrodnikach" wybudzają się również różne szkodniki, z którymi można walczyć przy użyciu naturalnych środków do opryskiwania. Przed chorobami należy chronić warzywa i kwiaty wszelkimi preparatami grzybobójczymi.
6. Pielęgnacja roślin i krzewów
Wiele krzewów przekwita już w pierwsze dni po „zimnych ogrodnikach". Z tego powodu w tym czasie należy przyciąć takie rośliny jak: migdałowiec czy forsycja. Po kwitnieniu należy obciąć kwiatostany azalii czy różaneczników. Możemy również wykopać bulwy oraz część cebulek np. przebiśniegów i kosaćców.
7. Aranżacja balkonu i tarasu
Maj to nie tylko wzmożone działania w ogrodach, ale i na tarasach czy balkonach. Po 15. maja można umieszczać na świeżym powietrzu rośliny przechowywane dotychczas w mieszkaniach. To również świetny moment na zasadzenie nowych kwiatów doniczkowych np. fuksji czy surfinii. Jeśli masz dostęp do nasłonecznionego miejsca, to warto rozpocząć uprawę wielu ziół. Aranżacja loggia różnorodnymi roślinami sprawdzi się w każdym modnym stylu i da namiastkę ogrodu w mieście.