Jednym z ważniejszych etapów budowy domu jednorodzinnego jest wykonanie jego fundamentu. To on jego solidności zależeć będzie ogólny stan techniczny budynku oraz poziom przemieszczeń i przekształceń geodezyjnych w kolejnych latach. Tworząc fundament, istotne jest zatem uwzględnienie hydroizolacji zabezpieczających przed kapilarnym podnoszenie wód gruntowych, wykonanie wykopu z uwzględnieniem strefy przemarzania, a także właściwe dostosowanie modelu fundamentu do projektu domu. W Polsce najczęściej stosowaną technologią są tzw. ławy fundamentowe. Co warto o nich wiedzieć?
Czym są ławy fundamentowe?
Ławy fundamentowe to przykład fundamentów bezpośrednich, zwanych też fundamentami tradycyjnymi. Znacznie częściej wykorzystuje się zatem je przy budowach domów jednorodzinnych niż ławy schodkowe (dla obiektów podpiwniczonych) czy płyty fundamentowe (dla lżejszych w swojej konstrukcji budynków posadowionych na gruntach w niskiej klasie). Jeśli chodzi zaś o konstrukcje ław fundamentowych, należy wiedzieć, że wylewane są one w gruncie z zastosowanie właściwego zbrojenia. Wyznaczają one zatem obrys domu i stanowią podparcie dla zewnętrznych ścian budynku. Podstawę ławy stanowi zaś zazwyczaj wylewka z chudego betonu, a jej właściwa konstrukcja tworzona jest na ogół z betonu w klasie B15 lub B20. Jakie wymiary mają zaś standardowe fundamenty tradycyjne?
Ławy fundamentowe mają od 30 cm do 40 cm wysokości oraz od 60 do 80 cm szerokości dla typów zbrojonych. W przypadku ław pozbawionych zbrojenia ich szerokości jest mniejsza o około 10 cm. W zależności do regionu Polski i wyznaczonej dla niego strefy przemarzania, fundamenty takie wykonywane są na głębokości od 0,8 do 1,5 m. Ława wylewana jest na wyrównanym gruncie rodzimym – niekiedy ważne jest odwodnienie i jego wymiana – a ważnym elementem jej jest też ściana fundamentowa, która w 2/3 zasypana jest w ziemi, a w 1/3 wystaje ponad powierzchnię i stanowi podstawę dla wspomnianych ścian nośnych.
Etapy tworzenia ław fundamentowych
Tworzenie ław fundamentowych to zadanie dla doświadczonych firm budowlanych, które ściśle powinni współpracować przy ich wykonywaniu z architektami, generalnymi wykonawcami oraz geodetami. Dużym zaufaniem inwestorów cieszy się przedsiębiorstwo budowlane CRAFTTEAM z miejscowości Koźminek (woj. wielkopolskie), którego fachowcy wyróżniają następujące etapy przygotowywania tradycyjnych fundamentów domów jednorodzinnych:
1. Projektowanie ławy fundamentowej na podstawie mapy do celów projektowych, projektu architektonicznego domu, ekspertyz gruntowych wykonanych przez geologa oraz innych wytycznych technicznych.
2. Wytyczenie fundamentu i przygotowanie terenu pod ławę fundamentową – niwelacja terenu, odwodnienie, wymiana gruntu, zagęszczenie, usunięcie przeszkód (kamieni, systemów korzeniowych krzaków itp.).
3. Stworzenie wykopu idealnie dopasowanego do szerokości ławy fundamentowej. Powinien być on zabezpieczony przed wodą.
4. Wykonanie podbudowy dla ławy fundamentowej – do ławy wylewanej w gruncie wykorzystywana jest folia hydroizolacyjna, a w przypadku tworzenia ławy na deskowaniu zazwyczaj stosuje się podbudowę z chudego betonu.
5. Zbrojenie ławy fundamentowej i jej betonowanie – w przypadku ławy wykonywanej w deskowaniu nie wolno zapomnieć o wcześniejszym zmoczeniu drewna, a przy zastosowaniu szalunków systemowych konieczne jest wysmarowanie ich specjalnym preparatem adhezyjnym.
6. Przygotowanie izolacji ławy fundamentowej i zasypanie wykopu po stworzeniu ścianki fundamentowej.
Ile kosztuje stworzenie ławy fundamentowej?
Tworzenie ławy fundamentowej przez doświadczoną firmę budowlaną to w przypadku średniej wielkości domu jednorodzinnego – do 150 m2 – koszt zamykający się w granicach 30 tysięcy złotych. Cena nie należy do najniższej, ale trzeba mieć na uwadze to, że od fundamentu zależeć będzie dalsza jakość i żywotność budynku. Nie powinno się zatem oszczędzać ani na materiałach do stworzenia ławy fundamentowej, ani na jej izolacji i zbrojeniu, a także na zatrudnieniu dobrej ekipy wykonawców. Błędem jest też tworzenie ław fundamentowych bez wcześniejszych analiz klasy i morfologii gruntu. Badania geologiczne pozwalają bowiem uchronić się np. przed osiadaniem budynku.
