Środki unijne dla osób zamierzających otworzyć własną działalność gospodarczą (nie dotyczy spółek kapitałowych, np. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnych) przewidziano w postaci bezzwrotnej dotacji (do 40.000,00 zł) lub mikropożyczki (do 50.000,00 zł). Pożyczki to środki zwrotne, które są oferowane na bardziej preferencyjnych warunkach, niż kredyty w bankach komercyjnych. Tego rodzaju wsparcie funkcjonuje w ramach Programu Kapitał Ludzki - w Działaniu 6.2. Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia oraz Działaniu 8.1.2 Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie. Pierwsze działanie skierowane jest w zasadzie do szerokiego grona chętnych. Drugie do osób zwolnionych z pracy z winy zakładu lub przewidzianych do zwolnienia, zwłaszcza w ramach zwolnień grupowych. W obu działaniach schemat jest podobny. Żeby otrzymać dotację/pożyczkę trzeba spełnić kilka warunków.
KROK PO KROKU - JAK ZAŁOŻYĆ FIRMĘ ZE WSPARCIEM UNIJNYM
Środki unijne dla osób zamierzających otworzyć własną działalność gospodarczą (nie dotyczy spółek kapitałowych, np. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnych) przewidziano w postaci bezzwrotnej dotacji (do 40.000,00 zł) lub mikropożyczki (do 50.000,00 zł). Pożyczki to środki zwrotne, które są oferowane na bardziej preferencyjnych warunkach, niż kredyty w bankach komercyjnych.
Tego rodzaju wsparcie funkcjonuje w ramach Programu Kapitał Ludzki - w Działaniu 6.2. Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia oraz Działaniu 8.1.2 Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie. Pierwsze działanie skierowane jest w zasadzie do szerokiego grona chętnych. Drugie – do osób zwolnionych z pracy z winy zakładu lub przewidzianych do zwolnienia, zwłaszcza w ramach zwolnień grupowych.
W obu działaniach schemat jest podobny. Żeby otrzymać dotację/pożyczkę trzeba spełnić kilka warunków.
Krok 1: Znaleźć organizatora, czyli instytucję prowadzącą szkolenia i później przyznającą dofinansowanie.
Aby uzyskać dotację/mikropożyczkę trzeba mieć gotowy pomysł na biznes i zgłosić się do instytucji realizującej tego rodzaju wsparcie na terenie województwa, w którym planujemy zarejestrować działalność.
Informacje na temat tych form wsparcia oraz podmiotów udzielających dotacji/mikropożyczek w danym regionie można znaleźć na stronach internetowych właściwego Wojewódzkiego Urzędu Pracy lub Urzędu Marszałkowskiego. Można też skontaktować się z najbliższym Punktem Informacyjnym Funduszy Europejskich. Kontakt do Punktów Informacyjnych w poszczególnych województwach można znaleźć na stronach portalu Funduszy Europejskich - www.funduszeeuropejskie.gov.pl/punkty.
Warto jednakże mieć na uwadze, że środki z Programu Kapitał Ludzki są już na wyczerpaniu i faktycznych możliwości udziału w projektach jest już niewiele. Kolejna pula projektów szkoleniowych z dofinansowaniem ruszy najpewniej dopiero w 2015 r. (następca PO KL na lata 2014-2020 to Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój).
Krok 2: Sprawdzić, jakie wymagania trzeba spełnić i jakie obowiązują terminy (np. lokalizacja, grupy preferowane).
Szczegółowe warunki rekrutacji określone są przez operatora wsparcia, który ją przeprowadza w Regulaminie. Kandydat może wziąć udział w kilku rekrutacjach, o ile mieszka na terenie, który objęty jest wsparciem przez kilku operatorów. W momencie podpisania deklaracji uczestnictwa w projekcie konkretnego operatora musi on zrezygnować z udziału w rekrutacji do innych projektów realizowanych w ramach tego samego Działania (np. Działania 6.2. Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia).
Nie każdy może uczestniczyć w projekcie. Po pierwsze, dlatego że bardzo często chętnych do udziału jest więcej, niż miejsc. Po drugie, każdy projekt (czyli szkolenie + dofinansowanie) ma swoje specyficzne założenia i preferencje dla określonych grup osób (np. osoby bezrobotne, mamy, osoby powyżej 45 i poniżej 25 roku życia, osoby z mniejszych miejscowości, osoby niepełnosprawne).
O tego typu dotacje mogą starać się osoby, które w ciągu 12 miesięcy przed zgłoszeniem na szkolenie nie prowadziły własnej działalności gospodarczej.
Co więcej, w przypadku działania 8.1.2 o udział w szkoleniu mogą strać się jedynie te osoby, które w ciągu ostatnich 6 miesięcy straciły pracę z przyczyn zakładu pracy, są przewidziane do zwolnienia (znajdują się w okresie wypowiedzenia z winy zakładu) lub zagrożone zwolnieniem z pracy z przyczyn zakładu pracy (objęte zwolnieniami grupowymi).
Krok 3: Rekrutacja.
Rekrutacja zazwyczaj składa się z dwóch etapów:
przesłania formularza zgłoszeniowego, w którym podajemy dane o sobie – swoim doświadczeniu zawodowym, umiejętnościach i wiedzy z obszaru naszego przyszłego biznesu, o planowanej działalności i o rynku, na którym przyjdzie nam działać,
rozmowy rekrutacyjnej.
Krok 4: Szkolenia (doradztwo grupowe i indywidualne).
Następstwem otrzymania pozytywnej decyzji o zakwalifikowaniu się do projektu jest podpisanie umowy o świadczenie usługi szkoleniowo-doradczej.
Szkolenia i doradztwo, zarówno grupowe, jak i indywidualne stanowią usługę nieodpłatną. Czas trwania i intensywność szkoleń, a także ich tematyka różnią się w przypadku poszczególnych operatorów. Udział w szkoleniach jest obowiązkowy dla każdego uczestnika projektu i warunkuje otrzymanie dotacji inwestycyjnej. Uczestnicy szkolenia powinni otrzymać kompleksową i niezbędną wiedzę z przedsiębiorczości, podstaw księgowości, prawa pracy, marketingu, postaw przedsiębiorczych, pisania biznesplanu itp.
Wspólnym elementem szkoleń organizowanych przez wszystkich operatorów jest przygotowanie przyszłych przedsiębiorców do samodzielnego napisania biznesplanu. Odbywa się to w części szkolenia, realizowanej w formie doradztwa najpierw grupowego, a następnie indywidualnego. Uczestnicy posługują się gotowym wzorem – formularzem biznesplanu. Na podstawie poprawnie sporządzonego biznesplanu, uczestnikowi projektu wypłacana jest dotacja.
Szkolenie wraz z czasem wyznaczonym na napisanie biznesplanu trwa zazwyczaj ok. 1 miesiąca.
Krok 5: Złożenie wniosku o przyznanie jednorazowej dotacji inwestycyjnej lub pożyczki i wniosku o przyznanie wsparcie pomostowego.
Po odbyciu serii szkoleń i opracowaniu biznesplanu, uczestnik projektu powinien złożyć wniosek o przyznanie jednorazowej dotacji inwestycyjnej, w terminie wyznaczonym przez operatora wsparcia. Do wniosku powinny być załączone dokumenty wskazane przez instytucję, która będzie udzielała dotacji lub pożyczki.
Biznesplan stanowi główny i najważniejszy załącznik wniosku. Jeżeli biznesplan będzie dobry, to możemy założyć firmę i otrzymać dotację/preferencyjną pożyczkę. Nie ma generalnego kryterium, co oznacza pojęcie „dobry biznesplan”. Każdy organizator sam to definiuje dla swojego projektu.
Wysokość dotacji to maksymalnie 40.000,00 zł, a pożyczki - 50.000,00 zł.
Każdy uczestnik projektu, który otrzyma dotację inwestycyjną, ma możliwość skorzystania ze wsparcia pomostowego, zarówno podstawowego, jak i przedłużonego w dwóch formach: pomocy szkoleniowo-doradczej oraz wsparcia finansowego. Wybór odpowiedniej formy uzależniony jest od decyzji operatora wsparcia (ok. 1.200,00 zł miesięcznie).
Finansowe wsparcie pomostowe występuje w dwóch typach, jako podstawowe wsparcie pomostowe, wypłacane przez okres pierwszych 6 miesięcy działalności, oraz jako przedłużone wsparcie pomostowe, nie dłużej niż do 12 miesiąca funkcjonowania działalności gospodarczej.
Procedura przyznawania wsparcia pomostowego rozpoczyna się od złożenia przez uczestnika projektu wniosku o przyznanie takiego wsparcia, który w dalszej kolejności podlega weryfikacji przez Komisję Oceny Wniosków, powołaną przez organizatora wsparcia.
W przypadku pozytywnej decyzji dotyczącej przyznania wsparcia Beneficjent otrzymuje comiesięczną wypłatę środków, które mają na celu ułatwienie początkującemu przedsiębiorcy pokrycia obligatoryjnych wydatków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (w szczególności: składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, koszty najmu lokalu i inne cykliczne opłaty służące bieżącemu utrzymaniu i funkcjonowaniu firmy).
Krok 6: Ogłoszenie listy rankingowej osób, które otrzymają dotację.
Decyzja o przyznaniu jednorazowej dotacji inwestycyjnej podejmowana jest po weryfikacji biznesplanu przez Komisję Oceny Wniosków. Na podstawie punktacji przyznanej przez członków Komisji tworzona jest lista rankingowa ocenionych aplikacji.
Krok 7: Zarejestrowanie działalności gospodarczej.
Po ogłoszeniu przez operatora wykazu Beneficjentów Ostatecznych, którym przyznano dofinansowanie, zanim jeszcze zostanie ono wypłacone następuje etap rejestracji działalności gospodarczej.
Krok 8: Podpisanie umowy na otrzymanie wsparcia finansowego w postaci dotacji inwestycyjnej i ew. wsparcia pomostowego.
Otrzymanie dofinansowania wiąże się jednak z koniecznością ustanowienia zabezpieczenia – instytucja przyznająca dotację/pożyczkę musi mieć pewność, że uczestnik wykorzysta ją zgodnie z założeniami. W związku z tym, przed otrzymanie dofinansowania będzie trzeba podpisać weksel in blanco i przedstawić jakąś inną formę zabezpieczenia (np. poręczenie, zastaw, hipoteka).
Uczestnik projektu, który otrzymał dotację na rozpoczęcie działalności gospodarczej ma obowiązek prowadzić działalność gospodarczą przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy (w przeciwnym wypadku będzie musiał dokonać zwrotu otrzymanych środków wraz z odsetkami).
Krok 9: Wypłata dotacji.
Uzyskane środki – z pożyczki i dotacji, można wykorzystać na cele inwestycyjne związane z uruchomieniem działalności oraz na cele obrotowe, związane z bieżącym funkcjonowaniem firmy.
Dotacja wypłacana jest uczestnikom projektu przez operatorów wsparcia przeważnie w systemie zaliczkowo-refundacyjnym, gdzie po podpisaniu umowy Beneficjent Pomocy otrzyma zaliczkę w wysokości 80% kwoty dotacji, natomiast po zatwierdzeniu całkowitego rozliczenia dotacji nastąpi płatność końcowa, w formie refundacji poniesionych kosztów (pozostałe 20%).
Krok 10: Wydatkowanie przyznanej dotacji.
Dotacja na rozpoczęcie działalności gospodarczej jest przeznaczona na sfinansowanie pierwszych wydatków umożliwiających funkcjonowanie nowo powstałego przedsiębiorstwa. Należy ją wydatkować w okresie 2-3 miesięcy od podpisania z realizatorem projektu w ramach Działania 6.2 Umowy o udzielenie wsparcia finansowego (tj. umowy o udzielenie dotacji). W uzasadnionych przypadkach termin ten jednak może być przedłużony.
Krok 11: Rozliczenie przyznanej dotacji.
Do prawidłowego rozliczenia środków jednorazowej dotacji na rozwój przedsiębiorczości należy złożyć:
Zestawienie dokumentów potwierdzających poniesione wydatki objęte wnioskiem (zestawienie poniesionych wydatków na rozwój przedsiębiorczości)
Kserokopie faktur, rachunków lub innych dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej
Dowody zapłaty
Kserokopie księgi przychodów i rozchodów (lub równoważnego dokumentu księgowego), ewidencji środków trwałych oraz ewidencji wyposażenia
Inne dokumenty o ile wymaga tego specyfika realizacji danej inwestycji związanej z rozpoczęciem działalności
KIEDY DOTACJA, A KIEDY POŻYCZKA?
Forma dofinansowania zależy od założeń projektu realizowanego przez organizatora. W jednym projekcie jest tylko jedna forma finansowania. Najczęściej dostępne są pożyczki, a dotacje są teraz rzadkością i kierowane są najczęściej do osób zwalnianych z zakładów pracy.
NA CZYM POLEGA KORZYSTNIEJSZY - PREFERENCYJNY CHARAKTER POŻYCZKI?
O preferencyjności pożyczki mówimy odnosząc zasady jej przyznawania do kredytów komercyjnych, np. bankowych:
pożyczka jest korzystniejsza, ponieważ jest niżej oprocentowana i przyznawana na dłuższy okres,
w trakcie jej spłaty możemy zawiesić jej spłatę na 6 lub 12 miesięcy bez żadnych dodatkowych opłat,
żeby uzyskać pożyczkę nie musimy przedstawiać tylu dokumentów co w banku,
o pożyczkę mogą starać się osoby, które w banku nie miałyby czego szukać (np. bezrobotni, studenci i absolwenci, czy też osoby bez wysokiego wkładu własnego i z mniejszą zdolnością kredytową).