Kiedy zwykłe leczenie kanałowe nie wystarcza stomatolodzy sięgają po specjalny mikroskop stomatologiczny , który ułatwia im pracę nad cięższymi przypadkami. Jego zastosowanie diametralnie zmieniło współczesną endodoncję. Dzięki powiększeniu pola zabiegowego, które daje mikroskop można dostrzec przewężenia i zamknięcia kanałów korzeniowych, które znacznie komplikują cały zabieg. Poza tym pozwala on na wykonywanie bardzo precyzyjnych ruchów koniecznych np. przy usuwaniu złamanych narzędzi czy zamykaniu kanału.
Dzięki zastosowaniu mikroskopu stomatologicznego znacznie zmniejszyła się liczba nieudanych zabiegów leczenia kanałowego.
Mikroskop stomatologiczny wykorzystuje się przede wszystkim w trudnych przypadkach z powikłaniami. Wskazaniami do takiego leczenia kanałowego to m.in.:
• zakrzywione kanały zębów
• niedrożne kanały zębów
• złamane narzędzie w kanale zęba
• perforacja korzenia zęba
• perforacja dna komory zęba
• powtórne leczenie kanałowe
• dodatkowe kanały w zębie
• obecność zębiniaków w zębie
Zakrzywione korzenie zębów i kanały korzeniowe zębów o nieregularnym przebiegu stanowią istotną trudność w leczeniu kanałowym oraz zwiększają prawdopodobieństwo powikłania np. w postaci złamania narzędzia w kanale. Dlatego w takich przypadkach zaleca się leczenie kanałowe pod mikroskopem. Wykrzywienie kanałów zębowych dotyczy przede wszystkim zębów trzonowych i jest kwestia bardzo indywidualną. Szczególnie często takie nietypowe anatomiczne uformowanie korzeni zębowych występuje w przypadku ósemek. Z tego względu i z powodu utrudnionego dostępu zazwyczaj nie leczy się ich kanałowo tylko usuwa. Leczenie zębów takich podejmuje się tylko w przypadku kiedy brak jest innych zębów trzonowych lub jeśli ósemka została przewidziana jako filar mostu protetycznego.
Kolejnym wskazaniem do zastosowania mikroskopu w leczeniu kanałowym jest niedrożność kanałów zębowych. Przyczyny takiego stanu rzeczy mogą być różne począwszy od zmian zwyrodnieniowych związanych z wiekiem po komplikacje przy powtórnym leczeniu kanałowym. Bez względu na przyczynę, niedrożność kanałem zawsze jest poważnym wskazaniem do zastosowania mikroskopu stomatologicznego w leczeniu kanałowym.
Mikroskop stomatologiczny jest także niezbędny w przypadku złamania narzędzia w kanale zęba. Zdarza się to najczęściej podczas oczyszczania zakrzywionych lub niedrożnych kanałów zębowych. Wówczas bardzo często narzędzia klinują się w kanałach zębowych i gdy stomatolodzy starają się je wyciągnąć, często ulegają złamaniu i zostają w kanale. Jest to tyle niebezpieczne, że takie zaklinowane narzędzie uniemożliwia dokończenie oczyszczenia kanału i zakończenie leczenia. Dlatego złamane narzędzie powinno być bezwzględnie usunięte. Nie jest to jednak prosta operacja, dlatego powinna być wykonywana pod odpowiednim powiększeniem. Z użyciem mikroskopu stomatologicznego.
Używa się go także w przypadku perforacji korzenia zęba. Podczas leczenia zęba o niedrożnym lub zakrzywionym kanale zębowym bardzo często narzędzie stomatologiczne zamiast podążać wzdłuż światła kanału, tworzy kanał dodatkowy w korzeniu. Perforacje ściany kanału wymagają zamknięcia dedykowanym preparatem MTA przed ostatecznym wypełnieniem kanału. Jest to niezwykle precyzyjny zabieg, dlatego do prawidłowego jego wykonania niezbędny jest mikroskop.