Wielu pacjentów przybywając na ich pierwszą wizytę z zakresu fizykoterapii spodziewa się otrzymać gorące pakiety, ultradźwięki i instrukcje, w jaki sposób wykonać szereg ćwiczeń. Warunki te są uzasadnione w wielu przypadkach i większość terapeutów zgodzi się, że ćwiczenie jest potrzebne, aby pomóc przywrócić nierównowagi mięśniowej. Jednak wielu terapeutów teraz zbliża się do modelu przywrócenia funkcji z innej perspektywy. Tacy terapeuci są zainteresowani kwestią dlaczego mięsień nie działa prawidłowo i traktują ćwiczenia jako uzupełnienie terapii manualnej.
Terapia manualna jest wyspecjalizowaną formą terapii fizycznej powiązaną z pracą rąk w przeciwieństwie do urządzenia lub maszyny. W terapii manualnej, praktykujący używa rąk do wywarcia nacisku na tkanki mięśniowej i manipulacji stawów, próbując zmniejszyć ból pleców spowodowany skurczem mięśni, napięciem mięśni i dysfunkcją stawów.
Terapia ta jest praktyczną częścią medycyny zajmującą się badaniem i leczeniem zaburzeń czynności różnych elementów układu ruchu, zwłaszcza kręgosłupa. Przed dokonaniem terapii musi być przeprowadzony wywiad oraz badania układu ruchu. Badania takie mają miejsce podczas spoczynku i podczas ruchów czynnych i biernych. Ruchy bierne są ruchami fizjologicznymi składają się ze ślizgu i toczenia powierzchni stawowych oraz naśladujące grę stawów, czyli charakterystyczne dla stawu przemieszczenia chrząstek.
Terapeuta/ lekarz rehabilitacji ocenia stan tkanek miękkich, zakres ruchomości struktur kostnych oraz rodzaj dysfunkcji występujących w procesie przemieszczania się tych struktur względem siebie. Badanie obejmuje również diagnozę ruchów biernych kręgosłupa i ocenę przeciwdziałania nabytym patologiom ze strony samego układu.
Terapia manualna odbywa się bezboleśnie i wymaga odpowiedniej dla leczonej struktury pozycji. Dzięki zastosowaniu odpowiedniej techniki osiąga się odpowiedni efekt terapeutyczny. Trzeba zaznaczyć, że jest to wysoce skuteczna metoda, jako że ból wynikający ze zmian funkcjonalnych w w obszarze układu ruchowego potrafi zminimalizować się lub całkowicie ustąpić już po kilku zabiegach.
Zabiegi terapii manualnej wydatnie przyczyniają się do skrócenia czasu całkowitej terapii polepszając znacząco sprawność ruchową i zdolność do podjęcia pracy zawodowej, przy równoczesnym ograniczeniu leczenia farmakologicznego.
Terapia manualna efektywnie pozwala poradzić sobie z bólami głowy i karku, dolegliwościami korzonków, rwą kulszową, chorobami bioder oraz kończyn (zarówno górnych i dolnych), wadami postawy ciała, zaburzeniami snu (np. bezsennością) oraz wszelkimi bólami w obszarze stawów i kręgosłupa, jak również kończyn.
Przygotowanie pacjenta do zabiegu wymaga stosowania masaży leczniczych. One także pozwalają utrwalić efekty terapii manualnej. Podobny efekt wywiera po izometryczna relaksacja mięśni oraz wszelkie ćwiczenia nastawione na rozluźnienie i wzmocnienie konkretnych partii mięśniowych.