Ważne jest poważne traktowanie oznak bezsenności już od samego początku. Jeśli nie podejmiemy odpowiednich kroków, bezsenność okresowa może przerodzić się w bezsenność przewlekłą. Niezależnie od początkowej przyczyny zaburzeń snu, w bezsenności przewlekłej wystąpią pewne zachowania warunkowe, na które nie mamy już wpływu.
Często sytuacje z naszego życia, takie jak stres związany z pracą, nieudaną relacją z najbliższymi, żałobą, wywołują bezsenność, która zazwyczaj trwa kilka nocy. Wywołuje to pewnego rodzaju stres i presję zaśnięcia. W głowie rodzą się myśli: „dziś już muszę zasnąć”. Gdy to nie pomaga, czujemy rezygnację i mówimy „i tak nie zasnę”, „przecież ja nie śpię” itp. Z każdą kolejną nocą w ten sposób wzmacnia się bezsenność warunkowa, dlatego trzeba zdać sobie sprawę z tego, że depresja przewlekła nigdy nie ustąpi samoistnie.
Leki nasenne.
Zastosowanie mają dwie grupy – agonistów receptora benzodiazepin-owego i leki antydepresyjne. Leki tej pierwsze grupy są o tyle niebezpieczne, że prowadzą do uzależnienia. Ważne jest dostosowanie leku do rodzaju bezsenności. Najkrócej działający lek ma okres półtrwania ok. godziny, najdłuższy zaś ponad 100h. Jeśli pacjent ma problem z zaśnięciem, można przepisać mu leki jak najkrócej działające. Osoby z przewlekłą bezsennością powinny brać leki co kilka nocy, aby się nie uzależnić. Leku nasennego też nie bierze się w weekend. Ważne jest aby unikać kumulacji dawek leku, co ma później wpływ na zawroty głowy, senność, obniżenie sprawności intelektualnej. Ważne jest również odpowiednie zachowanie higieny snu.
Przy leczeniu bezsenności polecana jest również psychoterapia, a ściślej – metody behawioralne. Możemy wyróżnić kilka:
* metoda kontroli bodźców – to przede wszystkim przestrzeganie higieny snu. Pacjent powinien kłaść się spać o identycznych lub przynajmniej podobnych porach i spać taką samą ilość czasu. Miejsce do spania powinno być swoistym azylem. Dlatego konieczna jest odpowiednia aranżacja sypialni. Tzn. łóżko, a jeśli jest taka możliwość cała sypialnia, powinna nam służyć tylko do tej jednej czynności jaką jest spanie. W łóżku nie należy jeść, oglądać telewizji, czytać, słuchać radia. Jeżeli pacjent nie zaśnie w przeciągu pół godziny, zaleca się wstać i iść poczytać np. w innym pokoju. Po tym czasie znów powinien spróbować położyć się do łóżka. W końcu uda mu się trafić na właściwy moment.
* metoda ograniczania snu – jest skuteczniejsza od metody kontroli bodźców, jednak duża trudniej ją zastosować. Konieczna jest odpowiednia współpraca pacjenta z lekarzem. Pacjent prowadzi dzienniczek, gdzie zapisuje godzinę zaśnięcia i przebudzenia. Podczas wizyty obliczana jest średnia i czas snu. Zaleca się tutaj kładzenie się spać o godzinie, w której zwykle się zasypia i ustawienie budzika na godzinę, w której zwykle budził się poprzedniego tygodnia. Wytwarza się tutaj niedobór snu, jednak poprawia on jakość snu następnej nocy.
Trzeba zdać sobie sprawę, że przewlekła bezsenność jest chorobą. Nie wolno leczyć jej na własną rękę, zwłaszcza alkoholem czy innymi substancjami o niepotwierdzonej skuteczności. Bezsenność należy leczyć w gabinecie lekarskim. Konieczna jest konsultacja ze specjalistą. Pomóc nam mogą również lekarz pierwszego kontaktu, czy poradnie gdzie dyżurują psycholodzy. Kilka lat temu w Polsce utworzono Akademię Dobrego Snu. Dzięki temu społeczeństwo zwraca większą uwagę na problem bezsenności.