Zapraszamy do lektury artykułu dotyczącego jednego z najpopularniejszych testów inteligencji - test Wechslera.
Testy inteligencji: Skala Inteligencji Wechslera – WAIS-R
Skala Inteligencji Wechslera – WAIS-R jest najbardziej popularnym testem psychologicznym służącym do pomiaru inteligencji ogólnej u osób dorosłych. Skala składa się z 11 testów badających poziom rozwoju różnych zdolności poznawczych.
Według Wechslera – autora testu - inteligencję można zdefiniować jako ogólną zdolność jednostki do podejmowania celowych działań, do racjonalnego myślenia i do coraz lepszego funkcjonowania w otoczeniu. Inteligencja jest pewną ogólną zdolnością, która pozwala jednostce działać celowo, myśleć racjonalnie, efektywnie współdziałać ze środowiskiem. Zachowania inteligentne zależą również od czynników pozaintelektualnych: emocji, motywacji i procesów hamowania impulsów.
Na ogólny wynik w teście inteligencji Wechslera składają się dwie podskale:
skala inteligencji słownej
skala inteligencji bezsłownej.
Każda z nich jest źródłem informacji dotyczących funkcjonowania w sferze poznawczej osoby badanej w danym zakresie. Jeżeli pomiędzy tymi dwoma rodzajami inteligencji istnieje istotna rozbieżność, rozwój poznawczy określamy jako nieharmonijny.
Test Wechslera w skali słownej bada takie umiejętności, jak:
umiejętność zdobywania, przechowywania i odzyskiwania wiedzy,
zasób informacji z zakresu wiedzy ogólnej,
zasób słownictwa, umiejętność wypowiadania się, definiowania i tworzenia pojęć,
myślenie abstrakcyjne,
zdolność do identyfikacji przedmiotów i pojęć oraz zdolność do klasyfikowania (umiejętność porównywania, uogólniania, abstrahowania),
rozumowanie werbalne,
myślenie logiczno-arytmetyczne, czyli łatwość posługiwania się liczbami, operacje umysłowe,
szybkość procesów umysłowych,
osądy społeczne (inteligencja społeczna), znajomość konwencjonalnych standardów zachowania, wiedza uwarunkowana kulturowo, wykorzystanie praktycznych informacji,
pamięć krótkotrwała słuchowa, mechaniczna, bezpośrednie przypominanie.
Test Wechslera w skali bezsłownej bada takie umiejętności, jak:
spostrzeganie wzrokowe, czyli organizacja wzrokowa bez aktywności motorycznej,
pamięć wzrokowa, a zwłaszcza dostrzeganie brakujących elementów w figurze,
myślenie przyczynowo-skutkowe, czyli logiczna organizacja materiału z części w całość,
orientacja i wyobraźnia przestrzenna,
integracja operacji analizy i syntezy wzrokowej,
koordynacja wzrokowo-ruchowa,
umiejętność pracy pod presją czasu,
szybkość procesów umysłowych,
zdolność do koncentracji,
zdolność uczenia się, zwłaszcza wzrokowo-ruchowego.
Wskazania oraz cel badania Skalą Inteligencji Wechslera.
Badanie inteligencji testem Wechslera jest wykonywane na zlecenie lekarza, psychologa lub - w przypadku dzieci i młodzieży - pedagoga szkolnego. Można również poddać się badaniu na własne życzenie. Badanie umożliwia diagnozę w następujących obszarach:
ogólny poziom inteligencji
silne i słabe punkty danej osoby badanej (pod kątem poszczególnych zdolności intelektualnych)
funkcjonowanie poznawcze
uzdolnienia, możliwości intelektualne
informacje o pewnych cechach osobowości
funkcjonowanie poszczególnych obszarów, uszkodzenia mózgu
upośledzenie umysłowego i ocena jego stopnia
specyficzne zaburzenia
Przygotowanie do badania Skalą Inteligencji Wechslera.
Nie ma specjalnych zaleceń, ważne, aby osoba badana była wypoczęta, gdyż zmęczenie lub stres mogą zafałszować wyniki. Przed badaniem należy zgłosić, czy jest to pierwsze badanie inteligencji, czy też w przeszłości taka diagnoza była już wykonywana. Jeśli tak, w celu uzyskania wiarogodnych wyników, psycholog użyje innego testu inteligencji.
Przebieg badania Skalą Inteligencji Wechslera
test jest poprzedzony wywiadem psychologicznym i zebraniem danych personalnych
osoba badana wykonuje zadania z poszczególnych skal testu według instrukcji podanych przez psychologa
całe badane odbywa się w obecności psychologa, bez udziału innych osób
podczas kolejnego spotkania osoba badana otrzymuje informacje zwrotne w formie ustnej lub pisemnej
badanie trwa ok. 1,5 - 2 godz.
W wyniku przeprowadzenia badania Skalą Inteligencji Wechslera uzyskuje się IQ - iloraz inteligencji. Jest to wynik osoby badanej odniesiony do średniego wyniku osób będących w tym samym przedziale wiekowym, co badany. Wynik IQ mówi o aktualnym poziomie funkcjonowania poznawczego.
Testy inteligencji: Skala Inteligencji Wechslera – WAIS-R
– informacje dodatkowe.
Na ogólny wynik w teście inteligencji Wechslera składają się dwie podskale:
skala inteligencji słownej
skala inteligencji bezsłownej.
Każda z nich jest źródłem informacji dotyczących funkcjonowania w sferze poznawczej osoby badanej w danym zakresie. Jeżeli pomiędzy tymi dwoma rodzajami inteligencji istnieje istotna rozbieżność, rozwój poznawczy określamy jako nieharmonijny.
Test Inteligencji Wechslera – podskale w skali słownej:
1) Wiadomości - bada ciekawość intelektualną i gotowość do gromadzenia wiedzy, ogólny zakres
zgromadzonych przez osobę informacji, posługiwanie się wiadomościami zgromadzonymi w pamięci długotrwałej.
2) Powtarzanie liczb - bada zdolność do koncentracji, uwagi, możliwości uczenia się, posługiwania się wzorcami i zmieniania ich.
3) Słownik - bada ogólną inteligencję słowną, używanie języka i zdolność uczenia się słownego,
zainteresowania i doświadczenia badanego, wykorzystywanie zdobytej edukacji i wiedzy.
4) Arytmetyka - bada rozumowanie liczbowe i tempo manipulacji liczbami, koncentrację i uwagę,
rozumowanie logiczne, abstrakcyjne, aktywność reagowania na świat zewnętrzny.
5) Rozumienie - bada wiedzę dotyczącą reguł społecznych, moralnych, rozumienie i ocenianie
sytuacji społecznych, świadomość zdarzeń świata zewnętrznego.
6) Podobieństwa - badają abstrakcyjne rozumowanie logiczne, myślenie asocjacyjne, operowanie
pojęciami.
Test Inteligencji Wechslera – podskale w skali bezsłownej:
7) Braki w obrazkach - bada świadomość elementów otoczenia, kontakt z rzeczywistością, percepcję związku całości z częściami figur, zdolność rozróżniania detali istotnych od nieistotnych, zdolność spostrzegania, długotrwałą pamięć wzrokową.
8) Porządkowanie obrazków - bada rozumienie sytuacji interpersonalnych, umiejętność przewidywania konsekwencji i planowania, myślenie przyczynowo-skutkowe, zdolność rozumienia złożonych sytuacji, wiedzę społeczną oraz spostrzegawczość.
9) Wzory z klocków - badają koordynację wzrokowo-ruchową, zdolności przestrzenne, umiejętność analizy i syntezy, zdolność do przeorganizowywania własnych działań.
10) Układanki - badają zdolność do rozróżniania podobnych konfiguracji, umiejętność analizy i syntezy, koordynację wzrokowo-ruchową, szybkość manipulacji, zdolność do tworzenia całości dzięki wykrywaniu związków między elementami.
11) Symbole cyfr - badają zdolności uczenia się, koncentrację, pamięć krótkotrwałą, koordynację wzrokowo-ruchową.
Gdy wynik na podskali słownej jest istotnie wyższy od wyniku na skali bezsłownej, może to oznaczać:
zdolności słowne są lepiej rozwinięte niż bezsłowne,
umiejętności oparte na przetwarzaniu słuchowo-językowym na wyższym poziomie niż umiejętności wymagające przetwarzania wzrokowo-motorycznego,
wyższy poziom wiedzy nabytej niż zdolność rozwiązywania nowych problemów,
trudności w rozwiązywaniu zdań praktycznych,
deficyty wykonawcze (deficyt umiejętności naśladowania),
ograniczenia integracji wzrokowo-merytorycznej,
trudności w zadaniach wykonywanych pod presją czasu,
organiczne uszkodzenie mózgu.
Gdy wynik na podskali bezsłownej jest istotnie wyższy od wyniku na skali słownej, może to oznaczać:
zdolności wykonawcze są lepiej rozwinięte, niż słowne,
umiejętności oparte na przetwarzaniu wzrokowo-motorycznym są na wyższym poziomie, niż umiejętności wymagające przetwarzania słuchowo-językowego,
zdolność rozwiązywania nowych problemów jest większa od poziomu posiadanej wiedzy,
trudności z czytaniem, mały zasób wiedzy szkolnej, niskie osiągnięcia szkolne,
deficyt w przyswojeniu systemu językowego,
ograniczenia w zakresie umiejętności pojęciowych i w przetwarzaniu słuchowym, co obniża
wynik całej skali słownej,
trudności w efektywnej pracy, gdy nie ma ograniczeń czasowych,
niedosłuch,
zaniedbanie środowiskowe.
W wyniku przeprowadzenia badania Skalą Inteligencji Wechslera uzyskuje się IQ - iloraz inteligencji. Jest to wynik osoby badanej odniesiony do średniego wyniku osób będących w tym samym przedziale wiekowym, co badany. Wynik IQ mówi o aktualnym poziomie funkcjonowania poznawczego.
CARMED
Pracownia Badań Kierowców
(Przychodnia Rejonowo - Specjalistyczna)
ul. Rembielińska 8, 03-343 Warszawa
