Gonty bitumiczne (asfaltowe) służą do wykonywania zewnętrznych warstw na dachach o pochyleniu wynoszącym 12-75 stopni. Wskazane minimalne pochylenie na terenie otwartym, górskim oraz nadmorskim to 15 stopni.
Wybór materiałów
Gonty bitumiczne
Magazynujemy jest w warstwach max. po 10 paczek. Chronimy przed bezpośrednim działaniem czynników atmosferycznych (w szczególności przed słońcem).
Deski
Używa się ciętych desek zabezpieczonych środkiem grzybobójczym i ognioochronnym, które mają grubość zapewniającą twardość podłoża przy danym rozstawie krokwi (najczęściej jest to ok. 25 mm).
Płyty OSB
Mamy do wyboru następujące rodzaje płyt:
- o grubości 12 mm i max. rozstawie krokwi 60 cm,
- o grubości 15 mm i max. rozstawie krokwi 80 cm,
- o grubości 18 mm i max. rozstawie krokwi 100 cm.
Asfaltowa papa podkładowa P/64/1200
Papę należy ułożyć na poszyciu dachu, łącząc ją na tzw. zakłady (podłużne 10 cm, poprzeczne 12-15 cm), posklejane lepikiem asfaltowym lub klejem bitumicznym.
Przygotowanie poszycia dachu
Pod gonty należy wykonać pełne podszycie: deskowanie lub płyty OSB, zabezpieczone papą asfaltową podkładową.
Deskowanie pełne
Deski rozkładamy do góry stroną dordzeniową tak, aby miejsca, połączeń na długości wypadły na krokwiach.
Płyty OSB
Jeżeli chodzi o płyty to układamy je tak, by ich łączenia występowały na krokwiach.
Okap
Najpierw montujemy deskę czołową, po czym robimy okapowy pas podrynnowy. Następnie rozkładamy papę pasami równoległymi w ten sposób, aby linia krawędzi dolnej pasa papy nakładała się z załamaniem pasa podrynnowego. Na długości krawędzi bocznej dachu układamy również pas papy o szerokości ok. 50 cm. Mocujemy do pasa podrynnowego rynajzy oraz zakładamy rynny. Na papę przymocowujemy pas nadrynnowy wchodzący do rynny. Wzdłuż krawędzi bocznej zakładamy obróbkę blacharską szczytową.
Montaż
Główne zasady montażu
Gonty mocujemy przy pomocy ocynkowanych gwoździ papowych. W czasie układania warto pobierać gonty z różnych paczek. Unikniemy w ten sposób możliwych różnic w odcieniach gontów.
Nie używamy na tej samej powierzchni dachu gontów z paczek o różniących się datach produkcji lub różnych kodach oznaczeniowych. W pobliżu załamań dachu, kalenicach, koszach itp. stosujemy dodatkowe mocowanie stosując do tego lepik asfaltowy lub klej bitumiczny. Gonty będą podklejane do elementów blaszanych, które należy zagruntować środkiem asfaltowym. Na terenach gdzie mamy do czynienia z silnymi wiatrami oraz z pochyleniem dachu powyżej 60 stopni lub podczas układania gontów w dni chłodne, bezsłoneczne, wskazane jest podgrzewanie części asfaltu np. palnikiem gazowym.
Montaż gontów
Pierwszy szereg gontów przybijamy tak, by ich dolna krawędź dochodziła do linii zgięcia pasa nadrynnowego natomiast boczna była odsunięta ok. 1,5-2,0 cm od linii zagięcia pasa szczytowego. Sąsiednie pasy układamy na styk. Drugi rząd gontów układamy jak poprzedni, wycięciami w dół tak, by dolna krawędź gonta sięgała do linii wycięć pierwszego rzędu z przesunięciem w poziomie o pół szerokości listka. W ten sam sposób układamy resztę gontów, aż do kalenicy. Listki kolejnych rzędów gontów powinny pod wpływem działania wyższej temperatury przykleić paski zmienionego asfaltu znajdujące się na zewnętrznej stronie gontów. Na długości pasa szczytowego przyklejamy gonty klejem bitumicznym do obróbki blacharskiej, po czym sklejamy je ze sobą. Linię cięcia gontów przy obróbce szczytowej wypełniamy kitem trwale plastycznym.
Kalenica (krawędź narożna)
Obróbkę kalenicy wykonuje się po obiciu gontami asfaltowymi połaci dachowej oraz po obrobieniu krawędzi narożnych.
Papę podkładową układamy w dwóch warstwach na szerokości ok. 50 cm od osi kalenicy. Następnie przycinamy je po obiciu połaci dachowych gontami. Następnie wycinamy pojedyncze powierzchnie gontów w kształcie prostokąta i wyginamy je. W razie potrzeby można w tym celu do podgrzania użyć małego palnika. Dopasowujemy gonty do kalenicy. Kolejnym krokiem jest podklejenie ich na całej powierzchni klejem trwale plastycznym oraz przybicie po obu stronach kalenicy do połaci dachowych. Szerokość widocznej części gonta powinna wynosić ok. 14 cm. Następnym modułem gonta przykrywamy łebki gwoździ .
Wentylacja kalenicowa
Wentylacja kalenicowa 1
Na długości kalenicy zostawiamy szparkę o szerokości ok. 8 cm. przez niedobicie desek do osi kalenicy. Po tym jak obijemy połacie dachowe gontami, przycinamy je wzdłuż linii, która kończy deskowanie. Następnie wzdłuż kalenicy kładziemy siatkę o gęstych oczkach, nabijamy listwy dystansowe wzdłuż krokwi oraz deski lub płytę OSB, zamykając kalenicę. Na deskę tworzącą kalenicę wywijamy siatkę przeciw owadom. Układamy papę podkładową i gonty. Gonty nabijamy podobnie jak na połaci dachu, a obróbkę wzdłuż osi kalenicy jak powyżej.
Wentylacja kalenicowa 2
Nabijamy na kalenicową szczelinę wentylacyjną wywietrzaki kalenicowe w formie tworzywowych kształtek. Pojedyncze powierzchnie gontów podklejamy klejem bitumicznym oraz przybijamy.
Wentylacja połaciowa
Wycinamy w połaci w odległości 40-50 cm od kalenicy otwór w kształcie prostokąta. Musi on odpowiadać kanałowi wentylacyjnemu wywietrzaka połaciowego. Należy go zabezpieczyć siatkę przeciw owadom. Rozkładamy papę na połaci dachu (z otworem w miejscu umiejscowienia wywietrzaka), po czym z trzech stron otworu przybijamy gonty zachowując światło otworu wentylacyjnego. Krawędzie otworu smarujemy klejem bitumicznym. Wklejamy i mocujemy gwoździami wywietrzak. Jego kołnierz należy posmarować klejem bitumicznym, a następnie układamy gonty, precyzyjnie sklejając z kołnierzem wywietrzaka.
Komin
Na fragmencie dachu rozkładamy papę podkładową i gonty. Gonty ułożyć należy do poziomu dolnej części komina. Montujemy dwudzielną obróbkę blacharską. Gwoździami mocujemy do połaci kołnierz obróbki. Dalej montujemy gonty. Docinamy je tak, by pomiędzy linią cięcia a linią zagięcia bocznej obróbki został kanalik o szerokości ok. 1,5-2,0 cm. Za pomocą kleju bitumicznego przyklejamy gonty do kołnierza obróbki. Po krawędziach komina gonty sklejamy między sobą. Na długości linii przycięcia gontów oraz na styku górnej części obróbki blacharskiej z kominem robimy uszczelnienie z kitu trwale plastycznego.
Krawędź koszowa
Na fragmencie dachu rozkładamy papę podkładową. Odsuwamy zakład papy od osi kosza na odległość ok. 20 cm. Zabezpieczamy okap obróbką blacharską. Wzdłuż osi kosza rozkładamy pas papy podkładowej, mocujemy gwoździami na długości brzegów i zgrzewamy do obróbki okapowej.
Wersja 1
Wzdłuż osi kosza przymocowujemy obróbkę blacharską o szerokości 20-30 cm na obie połacie. Gonty asfaltowe z obu połaci wyprowadzamy na obróbkę blacharską (przycinamy je ok. 5-10 cm od osi) i sklejamy klejem bitumicznym. Nie wolna wbijać gwoździ w rejonie kosza, czyli na szerokości 15-20 cm od osi. Następnie wypełniamy krawędź przycięcia gontów kitem trwale plastycznym.
Wersja 2
Gonty, które są kontynuacją obicia jednej z połaci wyprowadzamy przez oś kosza na sąsiednią połać na szerokość min 30 cm. Gonty z połaci sąsiedniej przycinamy natomiast na długości linii równoległej do osi kosza, które jest odsunięta osi o ok. 5-10 cm. Pasy gontów sklejamy klejami bitumicznymi trwale plastycznymi.