Roboty konstrukcyjne przy nowych obiektach budowlanych nie byłyby możlwe bez specjalistów zajmujących się pracami związanymi z badaniem i analizą powierzchni oraz gruntu. Co zleca się kartografom, geodetom i geologom i dlaczego jest to takie ważne?
Kartografia, geologia i geodezja to dziedziny pokrewne. Wszystkie są związane z ukształtowaniem terenu i budową powierzchni Ziemii. Specjaliści często łączą je ze sobą w ramach usług, szczególnie tych zlecanych w ramach prac przy inwestycjach budowlanych. Prace te są jednymi z najbardziej specjalistycznych, ale też istotnych podczas planowania robót konstrukcyjnych. Zlecenia w zakresie ich usług mogą być pojedyncze, jednak bardzo często zdarza się, że inwestor zleca kompleksowe usługi obsługi geodezyjnej, kartograficznej i geologicznej.
Geodezja i praca geodety
Praca geodety jest nierozerwalnie związana z ziemią i jej pomiarami. Geodezja jest nauką, która zajmuje się wyznaczaniem rozmiaru i kształtu Ziemii, poszczególnych jej fragmentów oraz nanoszeniem punktów na jej powierzchni. Pomiary te są wykorzystywane przy opracowywaniu różnego rodzaju materiałów graficznych, map, wizualizacji i profili,planów, a także dokumentów prawnych. Zawód geodety może być częściowo terenowy, a częściowo biurowy. Do jego obowiązków należy pomiar gruntów za pomocą specjalistycznych urządzeń, a także przenoszenie danych na dokumenty.
Geodeta może pracować w biurze geodezyjnym , ale również w urzędach, kopalniach, firmach budowlanych oraz wielu innych miejscach, w których niezbędne są pomiary gruntu. Najczęściej potrzeba ich wykonania pojawia się podczas prac budowlanych, wydobywczych, podczas rozgraniczenia nieruchomości, a także przy tworzeniu nowych map i planów działek. Praca geodety jest również niezastąpiona przy projektowaniu dróg, autostrad, budynków, a także wszelkich instalacji podziemnych.
Pomiary geodezyjne mogą być bardzo różne, w zależności od wymagań i przeznaczenia. Można je klasyfikować ze względu na charakter miejsca, użyte metody, narzędzia, cel i rodzaj. Wyróżnia się pomiary: wysokościowe, sytuacyjne, triangulacyjne, niwelacyjne, poligonowe, tachimetryczne, leśno-rolne, inwentaryzacyjne, górnicze, realizacyjne, komunalne, miejskie, topograficzne, hydrograficzne, osnów, GPS, teodolitowe, busolowe, stolikowe.
Geologia i praca geologa
Geologia to nauka, która skupia się na badaniu budowy, własności i historii zmian Ziemii; jej powierzchni oraz wnętrza. W zakres ten wchodzą wszelkie procesy geologiczne, na których podstawie sporządza się ekspertyzy. W ramach geologi można wyróżnić takie specjalizacje jak: geologia złóż, paleontologia, geologia górnicza, hydrogeologia, mineralogia. Wszystkie rozpatrują zmiany i procesy zachodzące w ziemi na przestrzeni lat, ze względu na jej właściwości, procesy fizyczne i chemiczne.
Geologię można podzielić na teoretyczną oraz stosowaną. To, do jakich celów mają być wykorzystywane pomiary lub badania, determinuje charakter pracy geologa. Jego zawód może polegać na czynnościach wykonywanych w terenie, w laboratoriach lub przy biurku. Do głównych obszarów, w ramach których pracuje geolog należą m.in.: geologia techniczna, geologia regionalna, prace dotyczące eksploracji złóż, prace w terenie związane z kartografią geologiczną, a także badania naukowe.
W budownictwie natomiast wyróżnia się osobną gałąź geologii, nazywaną geologią inżynierską. Zajmuje się ona badaniem środowiska na potrzeby projektowania architektury oraz planowania przestrzennego i regionalnego. W ramach geologii inżyniereskiej wyróżnia się także dyscypliny takie jak: mechanika gruntów, geofizyka, geochemia, inżynieria budowlana, geomofrologia, hydrogeologia, geotechnika. Specjaliści tej branży zajmują się przede wszystkim analizą gruntów, niezbędną w procesie powstawania projektów takich jak budowa infrastruktury, budynków, instalacji, kopalni, platform wiertniczych, rurociągów, rezerwatów, parków narodowych, mostów, linii kolejowych, ujęć wód itd.
Kartografia i praca kartografa
Dziedzina nauki, jaką jest kartografia skupia się na tworzeniu, poprawianiu, teorii oraz analizie różnego rodzaju map. Jest to bardzo stara dziedzina, udoskonalana przez wieki, z biegiem lat. W dawnych czasach ludzie nie mieli świadomości tego, jak wygląda nasza planeta. Mapy tworzone były w oparciu o doświadczenia – to, co można było zaobserwować bezpośrednio. Na przełomie XV i XVIw. na skutek podróży morskich rozwinęły się w Europie nauki geograficzne, w tym kartografia. Mapy powiększyły się o nowe odkrycia geograficzne, wciąż jednak miały one charakter raczej orientacyjny. Dopiero z postępem technologicznym i rozwojem przyrządów, były one stopniowo udoskonalane.
Dzisiejsze mapy, przede wszystkim dzięki technologii satelitarnej, są o niebo bardziej szczegółowe i uwzględniają szereg różnych aspektów i zmiennych. Kartografowie opracowują szereg różnego rodzaju odwzorowań terenu, w zależności od ich przeznaczenia i wymagań. Jedno, fizyczne miejsce na Ziemii może być przeniesione na papier lub wirtualnie na bardzo wiele różnych sposobów. Mapy mogą mieć nie tylko różne formy i skale, ale również funkcje. Wyróżniamy mapy: ogólnogeograficzne (np. topograficzne lub poglądowe) i tematyczne (np. społeczno-gospodarcze). Kartografowie pracujący w branży budowlanej często zajmują się również sporządzaniem specjalnych map do celów projektowych.
Opracowania kartograficzne są niezbędne do wykonania projektu budowlanego. Obejmują one przygotowanie do dokumentacji geodezyjnej. Kartografowie często współpracują lub łączą kompetencje geologiczne i geodezyjne, oferując kompleksową obsługę dla firm, instytucji i osób prywatnych, planujących inwestycje budowlane.
Zlecenia kartograficzne, geologiczne i geodezyjne
Kompetencje geodety, kartografa i geologa są niezbędne do opracowania dokumentacji różnego rodzaju inwestycji budowlanych, a także innych prac przy kształtowaniu przestrzeni. Specjaliści opracowują plan zagospodarowania przestrzennego, który jest podstawą do orzekania decyzji o zgodzie lub braku zgody na wybudowanie np. budynku lub infrastruktury. Geodeta wytycza punkty i osie ścian konstrukcyjnych i innych istotnych elementów całej konstrukcji. Do niego powinny być zgłaszane wszelkie wątpliwości związane z ustawieniem głównych elementów obiektu budowlanego.
W ramach usług geodezyjno-geologiczno-kartograficznych najczęściej zleca się: sporządzanie map do celów projektowych i prawnych, tyczenie i geodezyjną inwentaryzację powykonawczą, wznawianie znaków granicznych, rozgraniczenia i podziały nieruchomości, ustalenia linii brzegu, wykonanie mapy do decyzji o warunkach zabudowy, pomiary sytuacyjno-wysokościowe i realizacyjne, pomiary GPS, ustalanie stanów prawych nieruchomości, pomiary powykonawcze sieci, a także po prostu kompleksową obsługę inwestycji budowlanych.
Zlecenia kartograficzne, geologiczne i geodezyjne są zamieszczane nie tylko przez inwestorów prywatnych, ale również firmy instytucje i organy administracji państwowej. Niezależnie jednak od tego, kto jest zlecającym, praca w tym zakresie musi zostać przeprowadzona z niezwykłą dokładnością, przez osoby kompetentne. Pomyłki mogą niestety nie tylko dużo kosztować, ale również mieć poważne konsekwencje w obrębie bezpieczeństwa.