Dzisiejsza tequila to trunek sięgający korzeniami jeszcze do czasów prekolumbijskich kiedy to plemiona Mezoameryki z Aztekami na czele wykorzystywały agawę jako podstawowy surowiec do wytwarzania niskoprocentowego alkoholu pulque. Dzięki przywiezionej przez Europejczyków sztuce destylacji możliwe stało się jej wzmocnienie do poziomu sięgającego 40%. Już w XVI wieku produkowany był mezcal: wysokoprocentowy destylat sporządzony z kilku gatunków zielonych agaw.
Dzisiejsza tequila to trunek sięgający korzeniami jeszcze do czasów prekolumbijskich – kiedy to plemiona Mezoameryki z Aztekami na czele wykorzystywały agawę jako podstawowy surowiec do wytwarzania niskoprocentowego alkoholu – pulque. Dzięki przywiezionej przez Europejczyków sztuce destylacji możliwe stało się jej wzmocnienie – do poziomu sięgającego 40%. Już w XVI wieku produkowany był mezcal: wysokoprocentowy destylat sporządzony z kilku gatunków zielonych agaw.
Planując wyprawę do Meksyku oczyma wyobraźni widzimy drgającego od gorąca powietrze, wszechobecne kaktusy, kapelusze sombrero i …szklaneczki tequili na tarasie popołudniową porą. Czymże ta różni się więc od mezcalu – poza nieco bardziej wywindowaną ceną? Sposobem produkcji i destylacji - a zasadniczą różnicą jest wybór gatunku agawy do produkcji. Ta ogromna, sięgająca czasem nawet trzech metrów roślina od setek lat niestrudzenie służy ludziom. Dawniej miąższ rośliny spożywano w celach leczniczych, dziś produkuje się z niej tkaniny, sznurki, liny, papier, a także słodki syrop. Jednak najprzyjemniejsze i najbardziej wyjątkowe wykorzystanie agawy błękitnej – bo o tej mowa - to wytwarzanie tequili. Nim gigantyczna roślina jest wystarczająco dojrzała – a tym samym gotowa do zbiorów, musi minąć przynajmniej 8-12 lat. Wtedy też po raz pierwszy, a zarazem ostatni zakwita, wydając pojedynczy pęd o wysokości sięgającej nawet 12 metrów. Po przekwitnięciu roślina umiera. Ściętą agawę niebieską transportuje się do gorzelni. Tam docelowo jest rozdrabniana i gotowana, by pozyskać sok do dalszej produkcji. Zużycie materiałów jest niebywałe - dla uzyskania jednego litra tequili zużywa się nawet 7 kilogramów rośliny!
Kolejne etapy produkcji to fermentacja (po uprzednim dodaniu drożdży), podwójna destylacja w metalowych alembikach i (nieobowiązkowe) ostatecznie dojrzewanie, zachodzące w drewnianych beczkach, wcześniej wykorzystywanych do przechowywania innych alkoholi – np. cherry, koniaku lub whisky. Dodając ostatecznego szlifu smakowi, tequilę się kupażuje – mieszając dojrzałe trunki pozyskane z różnych beczek o zbliżonym wieku. Pozwala to uzyskać pożądany efekt jednakowego smaku i aromatu dla trunku z tej samej partii.
Jak to się stało, że butelki tequili przekroczyły granice swojego gorącego kraju, zyskując rzeszę amatorów także w Europie? Duże znaczenie miał wybuch II Wojny Światowej, w wyniku której trunki dotychczas sprowadzane z USA stały się dla przeciętnych obywateli świata dużo słabiej dostępne. Jednym z możliwych wariantów rozwiązań okazał się import butelek z nieznanym dotychczas alkoholem właśnie z Meksyku. Stało się – tequila smakowała nie tylko ludziom z Ameryki Północnej – co spowodowało efekt domina. Do wzrostu światowego zainteresowania trunkiem bezpośrednio przyczynił się także rok 1968 – w Meksyku odbyły się wtedy Letnie Igrzyska Olimpijskie. Przybyli turyści z ciekawością lokalny, nieco egzotyczny alkohol – wielu z nich przypadł do gustu. Kupowali więc butelki dla siebie, dla bliskich, do rozdania jako prezenty, często opakowując je dodatkowo w nieprawdziwą, aczkolwiek barwną historią o produkcji z robaków – myląc tequilę z mezcalem. Słynna gusano, czyli gąsienica jednego z żerujących na agawie gatunków ciem, umieszczana jest w butelce jako znak autentyczności trunku - oznacza się go wtedy etykietą con gusano. Zaszczyt spożycia gąsienicy przypada najważniejszemu spośród biesiadników – niemniej jednak uhonorowany nią gość może przeżywać pewne wątpliwości. Cóż, odważnym pozostaje spróbować.
Ze względu na pozyskane różne rodzaje tequili można sklasyfikować ją na poszczególne grupy:
• Złota – oro. Charakterystyczna barwa to wynik podkoloryzowania trunku dodatkowymi substancjami: karmelem, fruktozą, gliceryną lub, przy najszlachetniejszych odmianach efekt naturalnego przejęcia koloru z dębowej beczki.
• http://www.tequila.pl/tequilaTequila srebrna, bezbarwna – blanco - butelkowana krótko po destylacji z pominięciem procesu dojrzewania.
• Postarzana – anejo – najszlachetniejsza z wymienionych, obowiązkowo przechowywana i dojrzewająca w beczkach od dwóch do trzech lat przed zabutelkowaniem
Podobnie, jak ma to miejsce w przypadku innych alkoholi – chociażby whisky i szampana – nazwa tequila jest regulowana prawnie. W 1994 roku rząd Meksyku podjął decyzję, iż mianem tequili mogą obwołać się wyłącznie trunki wyprodukowane poprzez destylację agawy, na terenie ich kraju, w stanie Jalisco. Zastrzeżono ją dla producentów wykorzystujących jedynie agawy porastające region – nieprzypadkowo – Tequila w środkowo-wschodnim Meksyku. Dodatkowe obostrzenia to produkcja wyłącznie z agawy niebieskiej i udział destylatu z jej soku w co najmniej 51% całego destylatu, choć można zakupić także takie, których destylat z soku to aż 99% całości napoju.
Meksykanie korzystają z dobroci korzenno-jabłkowego smaku tequili przy każdej nadarzającej się okazji – w świątek, piątek i niedzielę. Butelkę można nabyć chyba wszędzie – i w żadnym razie nie ogranicza się to do sklepów z żywnością.
Niektórzy utrzymują, że złota lub srebrna tequila stanowi doskonały afrodyzjak. To jednak należy już sprawdzić osobiście…