Edukacja ekologiczna - warsztaty, seminaria! Przysiek nr 7807

Charakterystyka

    Powstałe w 1993 roku Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej (RCEE) działa w ramach Regionalnego Centrum Doradztwa, Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich (RCDRRiOW) w Przysieku. RCEE w Przysieku jako jedyne w Polsce usytuowane jest w jednostce rolniczej, mającej duże doświadczenie w kontaktach z różnymi grupami społeczności lokalnych, zwłaszcza zamieszkującymi obszary wiejskie.

    Zadaniem RCEE jest szeroko pojęta edukacja środowiskowa społeczeństwa Pomorza i Kujaw. Głównym celem jest kształtowanie proekologicznych zachowań ludności oraz inspirowanie i koordynowanie działań w sferze edukacji ekologicznej w regionie. Cel ten jest osiągany poprzez upowszechnianie wiedzy na temat zagrożeń i ochrony środowiska naturalnego, gromadzenie i dystrybucję informacji oraz doskonalenie kadry. Z uwagi na bardzo dobre zaplecze dydaktyczne oraz wysoko wykwalifikowaną kadrę specjalistów RCEE organizuje lokalne, krajowe i międzynarodowe konferencje, seminaria, szkolenia i zajęcia warsztatowe.

Położenie

    Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej zlokalizowane jest w Przysieku, gmina Zławieś Wielka, 9 kilometrów od Centrum Torunia, przy trasie nr 80 Toruń - Bydgoszcz.

Wyposażenie

Baza dydaktyczno-hotelowa

    RCEE dysponuje salami wykładowymi na ogólną liczbę 600 miejsc, z pełnym wyposażeniem audiowizualnym (m.in. sprzęt do tłumaczenia symultanicznego). Dzięki temu jest w stanie zapewniać kompleksową obsługę szkoleń i konferencji.

    RCEE posiada również zaplecze hotelowo-gastronomiczne, składające się ze 120 miejsc noclegowych (w tym 50 miejsc w hotelu klasy turystycznej i 70 miejsc w hotelu o wysokim standardzie) wraz z restauracją "Daglezja" na 150 miejsc.

Pomoce dydaktyczne:

    Podstawą edukacji terenowej jest przyrodnicza ścieżka dydaktyczna okolic Torunia wraz z wyposażeniem, na które składa się m.in.:

• 11 tablic dydaktycznych na przystankach obserwacyjnych,
• informator - przewodnik opisujący trasę ścieżki,
• folder - krótki przewodnik po przystankach ścieżki,
• folder - "Terenowa edukacja środowiskowa na ścieżce dydaktycznej",
• film "Terenowa edukacja środowiskowa na przyrodniczej ścieżce dydaktycznej",
• komplet zeszytów metodycznych do zajęć terenowych w bloku przedmiotów przyrodniczych i bloku przedmiotów humanistycznych,
• tablice poglądowe o tematyce przyrodniczej,
• klucze do oznaczania roślin i zwierząt,
• zestawy do badania wody,
• sprzęt do pobierania i analizy materiału badawczego,
• pH-metry,
• odkrywka glebowa,
• mapy topograficzne,
• kompasy, lupy,
• baza komputerowa,
• pakiety edukacyjne do badania poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego.

    Pomoce dydaktyczne zakupiono ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, Ministerstwa Środowiska oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Warszawie, Wojewódzkiego i Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu oraz Regionalnego Centrum Doradztwa, Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich w Przysieku.

Biblioteka i wideoteka

    Znaczącym dorobkiem Centrum jest bogato wyposażona biblioteka i wideoteka.

    Biblioteka zawiera wydawnictwa książkowe, publikacje naukowe, popularnonaukowe, czasopisma, mapy, pakiety edukacyjne dla nauczycieli i inne. Zbiór biblioteczny wzbogacany jest systematycznie o nowe publikacje, m.in. materiały pokonferencyjne, kolejne zeszyty tematycznych serii wydawniczych. Z biblioteki korzystają doradcy metodyczni, wizytatorzy, nauczyciele, pracownicy nauki, studenci, uczniowie i rolnicy.

    Wideoteka zawiera ponad 100 filmów z zakresu ochrony środowiska i ekologii. 10 filmów zostało opracowanych przez specjalistów RCDRRiOW w Przysieku:

• "Gruntowo-korzeniowa oczyszczalnia ścieków"
• "Oczyszczalnie ścieków dla domków jednorodzinnych"
• "Trzcinowa oczyszczalnia ścieków"
• "Kaskadowa oczyszczalnia ścieków"
• "Torfowa oczyszczalnia ścieków"
• "Terenowa Edukacja Środowiskowa na przyrodniczej ścieżce dydaktycznej Toruń - Przysiek - Toruń"
• "Zanieczyszczenia punktowe i obszarowe z rolnictwa"
• "Jak zaoszczędzić na nawozach?"
• "Rolnictwo ekonomiczne i przyjazne środowisku"
• "Rolnictwo w zgodzie z naturą"

Zakres działania

    Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Przysieku obejmuje doskonaleniem zawodowym nauczycieli prowadzących zajęcia szkolne i pozalekcyjne oraz zajmuje się powszechną edukacją ekologiczną dzieci i młodzieży, a także osób dorosłych, poprzez organizowanie różnorodnych form popularyzujących wiedzę ekologiczną. Dba także o podnoszenie świadomości ekologicznej kadry zatrudnionej w administracji rządowej i samorządowej oraz mieszkańców obszarów wiejskich.

    Zadania realizowane przez RCEE:

• Edukacja ekologiczna nauczycieli, dzieci i młodzieży.
• Podnoszenie świadomości ekologicznej decydentów.
• Upowszechnianie wiedzy ekologicznej w społeczeństwie.
• Doskonalenie zawodowe rolników w zakresie sanitacji wsi i ograniczania zanieczyszczeń pochodzących z rolnictwa.
• Popularyzowanie rolnictwa ekologicznego, przetwórstwa żywności o podwyższonej jakości i eko-agroturystyki.
• Doskonalenie pracowników RCDRRiOW - RCEE oraz członków Rady Programowej i Konsultacyjnej.
• Tworzenie bazy dydaktycznej dla potrzeb edukacji ekologicznej.

Osiągniecia

Przyrodnicza Ścieżka Dydaktyczna "Toruń - Przysiek - Toruń"

    Z inicjatywy RCEE w Przysieku wiosną 1997 roku opracowana została trasa dydaktyczno-rekreacyjna dla mieszkańców Torunia i okolic. Celem projektu było uwypuklenie najważniejszych lokalnych problemów środowiskowych i kulturowych. Wysiłki Centrum zostały dostrzeżone przez Amerykańską Fundację Henry Forda na rzecz Ochrony Przyrody w Europie, która przyznała temu projektowi IV lokatę za Osiągnięcia w Dziedzinie Ochrony Środowiska i Dziedzictwa Narodowego.

Edukacja ekologiczna nauczycieli, dzieci i młodzieży

Program "Terenowa Edukacja Środowiskowa"

    Podstawą programu jest integracja międzyprzedmiotowa realizowana w środowisku naturalnym. Program realizowany na przyrodniczej ścieżce dydaktycznej obejmuje zagadnienia przyrodnicze, regionalne, historyczne, społeczne i gospodarcze. Jest to forma empiryczna, systematyzująca i poszerzająca wiedzę teoretyczną przekazywaną w ramach edukacji formalnej. Program jest skierowany do nauczycieli i uczniów. Zajęcia z uczniami poprzedzone są warsztatami dla nauczycieli, podczas których wykonują oni wszystkie ćwiczenia i analizy przeznaczone dla uczniów. W trakcie 11 sezonów wiosenno-jesiennych przeszkolono ponad 8,1 tys. osób.

"Pilotażowy Program Edukacji Ekologicznej w gimnazjach województwa kujawsko-pomorskiego"

    W programie realizowanym z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu uczestniczy 20 wytypowanych szkół gimnazjalnych z naszego województwa.

    Udział przedstawicieli Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy oraz wojewódzkich placówek doskonalenia nauczycieli zapewnia wysoki poziom merytoryczny projektu oraz wsparcie w zakresie prawidłowych rozwiązań organizacyjnych. Celem realizacji Pilotażowego Programu Edukacji Ekologicznej jest sprawdzenie możliwości i efektywności wprowadzenia odrębnych zajęć edukacyjnych poświęconych przygotowaniu uczniów do wdrażania idei i zasad rozwoju zrównoważonego. W wyniku realizacji programu następuje wzmocnienie pozycji edukacji ekologicznej w szkołach poprzez ukazanie jej interdyscyplinarności i wskazanie jako znaczącego elementu wychowawczego w obszarze postaw oraz upowszechnianie dobrych rozwiązań szczególnie w zakresie zwiększania współpracy samorządu lokalnego ze szkołą.

    W ramach realizacji programu zrealizowano:

• szkolenia nauczycieli zakwalifikowanych szkół w zakresie metodyki, tworzenia i realizacji programów autorskich,
• doposażenie szkół w pomoce dydaktyczne umożliwiające realizację programu autorskiego,
• wdrażanie i monitorowanie programu (od 1.09.2001r.) w wybranych 20 gimnazjach, w klasach pierwszych zostały wprowadzone zajęcia w wymiarze 1 godzina tygodniowo do realizacji przez cały rok szkolny, uzupełnione 10-godzinnym blokiem zajęć terenowych,
• badania kompetencji postaw uczniów na początku i na końcu programu w porównaniu z grupą kontrolną,
• wymiana doświadczeń nauczycieli w zakresie realizacji programu,
• podsumowanie i ewaluacja programu,
• konkurs na najlepszy program autorski,
• wydawnictwa "Scenariusze i ciekawe rozwiązania metodyczne", "Najlepsze programy autorskie".

Program "Młodzież poznaje, ocenia i dba o środowisko"

    Program wychowawczo-dydaktyczny dla młodzieży, który realizowany jest wspólnie z Technikum Inżynierii Środowiska w Toruniu. Celem programu jest kształtowanie proekologicznych postaw wśród uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych, poprzez:

• szkolenie merytoryczne nauczycieli w celu zwiększenia efektywności edukacyjnej, wykształcenia umiejętności aktywizacji uczniów oraz wzbogacania metod i form pracy z uczniami,
• organizowanie spotkań nauczycieli i uczniów z naukowcami, przyrodnikami i przedstawicielami zajmującymi się badaniem i ochroną środowiska naturalnego,
• aktywne włączanie uczniów do działań na rzecz ochrony środowiska,
• systematyczne prowadzenie zajęć w szkole i poza nią, połączone z prowadzeniem monitoringu wody, powietrza i gleby z terenów bliskich miejscu zamieszkania i nauki,
• prezentację osiągnięć (prezentacje, gazetki, sejmiki, konkursy, wycieczki itp.).

    Równoległym celem programu jest przybliżanie treści opartych na najnowszych badaniach naukowych oraz rozszerzenie ogólnej wiedzy o walorach przyrodniczych wybranych obszarów Polski, Europy i świata.

Konferencje, seminaria, targi, szkolenia, warsztaty, festyny, kampanie

Jest to forma cykliczna, organizowana od 1995 roku. Corocznie uczestniczy w niej około 600 osób.

Festyn "Dzieci szansą dla ginącej przyrody"

    Coroczna impreza organizowana dla dzieci z okazji Światowego Dnia Ochrony Środowiska. Celem festynu jest edukacja ekologiczna i europejska poprzez zabawę oraz udział w konkursach. Tematyka konkursów jest bardzo zróżnicowana i dostosowana do różnych grup wiekowych oraz stopnia umiejętności intelektualnych i praktycznych uczestniczących w nich dzieci.

Kampania "Sprzątanie Świata - Polska"

    Udział w ogólnopolskiej akcji sprzątania na obszarach publicznie użytkowanych (lasy, wody, osiedla itp.) ma wieloletnią tradycję. RCEE koordynuje kampanię od początku jej organizowania.

Warsztaty szkoleniowe dla liderów klubów 4-H "Poznaj, oceń i chroń swoje środowisko"

    Zajęcia dla młodzieży wiejskiej z terenu całego kraju, prowadzone na zlecenie Fundacji Edukacyjnej 4-H w Polsce. Warsztaty przygotowują uczestników pod względem organizacyjnym, metodycznym i merytorycznym do zakładania klubów 4-H na terenach wiejskich.