Kosztorys to dokument wykorzystywany do obliczania kosztów wykonania zadań, projektów i przedsięwzięć. Tworzy się go między innymi w celu: wcześniejszego poznania poziomu kosztów inwestycji, planowania kosztów i ich rozkładu, określenia ilości i wartości wykorzystanych zasobów, planowania zaangażowania zasobów ludzkich, finansowych, rzeczowych, niematerialnych oraz materiałowych. Najczęściej stosuje się go w budownictwie, ale wykorzystywany jest również w górnictwie, architekturze i energetyce.
Kosztorys można stworzyć według 2 metod: kalkulacji szczegółowej i uproszczonej. Kalkulacja szczegółowa polega obliczeniu dokładnych wartości wszystkich kosztów bezpośrednich przedmiaru robót oraz doliczeniu kosztów pośrednich, zysku i podatku VAT. Z kolei kalkulacja uproszczona polega na obliczeniu wartości kosztorysowej jako sumy iloczynów robót przedmiarowych a następnie doliczeniu podatku VAT.
Rodzaje kosztorysów:
• Kosztorys ofertowy – jest wykorzystywany do uzgodnienia cen przedsięwzięcia, sporządzany przez wykonawcę zadania. Przewiduje on w nim koszty i ustala cenę, za którą jest się w stanie podjąć zlecenia,
• Kosztorys inwestorski – sporządza go zamawiający, szacuje w nim koszt ogólnych robót, jest częścią składową dokumentacji przetargowej,
• Kosztorys zamienny – sporządzany przez wykonawcę w sytuacji, gdy nastąpiły znaczące zmiany w ustalonej umowie, stanowi on podstawę do ponownej wyceny realizacji zadania,
• Kosztorys powykonawczy – stosuje się go w przypadku, gdy w chwili zawierania umowy niemożliwe jest dokładne ustalenie zakresu prac oraz ich rozliczeń. Sporządzany jest przez wykonawcę po wykonaniu zlecenia.
Ekspertyza oznacza całokształt czynności biegłego, wymagających wiadomości specjalnych w zakresie danej dziedziny nauki, techniki, sztuki, rzemiosła lub innej umiejętności, na zlecenie organu procesowego i zakończonych opinią mogącą mieć charakter dowodu w procesie, niezbędnego do wyjaśnienia okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.
Możemy wyróżnić między innymi ekspertyzy: medyczne, psychiatryczne, psychologiczne, toksykologiczne, kryminalistyczne. Przykładem ekspertyzy może być identyfikacja zwłok, rzeczy czy też mechanizmu powstawania śladów lub ich wieku.