Szczepionka stanowi biologiczny produkt leczniczy. Jest ona stosowana w profilaktyce chorób zakaźnych, które zostały wywołane przez wirusy lub bakterie. Wszystkie szczepionkę zawierają specjalne antygeny, które są pełnią rolę substancji wpływającej na wymuszenie odpowiedzi ze strony układu immunologicznego. Antygeny w szczepionkach mogą mieć dwie formy: formę inaktywowaną (zabite antygeny) lub forę atenutowaną (żywe antygeny).
Szczepionki są preparatem stosowanym w celu wywołania nagłej odpowiedzi układu immunologicznego. Mają one za zadanie ochronić osoby zaszczepione przed ciężkim i długim przebiegiem choroby oraz przed groźnymi powikłaniami. Szczepionki przygotowują nasz organizm do dalszego funkcjonowania w obecności choroby oraz ubezpieczają go przed potencjalnymi, przyszłymi atakami chorób zakaźnych. Mają one za zadanie jak najbardziej zminimalizować ryzyko zachorowania przy kolejnym kontakcie z danym drobnoustrojem. Po przyjęciu szczepionki organizm ma szansę sam się obronić, a układ odpornościowy reaguje szybciej i skuteczniej.
Skuteczność szczepionek bada się w kilkuetapowym procesie. Po pierwsze najpierw przeprowadza się badania przedkliniczne, a następnie produkt przechodzi badania kliniczne składające się z 3 faz (oceny bezpieczeństwa dawki na małej liczbie ochotników, badaniach na większej grupie ludzi oraz badaniach na ogromnej grupie ludzi). Później przeprowadza się proces rejestracji szczepionki, który umożliwia mu przejście do czwartej fazy badań, czyli badań porejestracyjnych. Badania porejestracyjne są prowadzone już kiedy szczepionka została dopuszczona do ogólnego użytku. Polegają one na monitorowaniu skutków szczepionki, badaniu nowych wskazań oraz potwierdzeniu bezpieczeństwa szczepionki.