Czy ZUS może żądać zwrotu świadczenia przedemerytalnego

Pytanie jest takie czy ZUS może żądać zwrotu świadczenia przedemerytalnego i kiedy do tego dochodzi? Bo może świadczenie nie jest duże, ale konieczność zwrotu za cały rok to już ogromny wydatek.

Jak świadczeniobiorca przekroczy roczny limit dorabiania to musi oddać świadczenie, ale dodatkowo muszą być spełnione warunki zapisane w art 138 ust 2 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U 2009 nr 153 poz. 1127 ze zmianami).

2. Za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu ust. 1 uważa się:
1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących usta-
nie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świad-
czeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była po-
uczona o braku prawa do ich pobierania;
2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub
dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w
błąd przez osobę pobierającą świadczenia.

ale


6. Organ rentowy może odstąpić od żądania zwrotu kwot nienależnie pobranych
świadczeń w całości lub w części, zmniejszyć wysokość potrąceń, ustaloną
zgodnie z art. 140 ust. 4 pkt 1, lub zawiesić dokonywanie tych potrąceń na okres
nie dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczno-
ści.

A te szczególne okoliczności to jakie są?

U nas nic nie ma opisanego porządnie i trzeba sięgać do wyroków sądowych. Przytoczę jeden odnoszący się do renty rodzinnej, ale ma również zastosowanie do świadczenia przedemerytalnego.

Jeden z warunków na podstawie które nie trzeba zwracać świadczenia jest taki, że obowiązek zwrotu nienależnie pobranego świadczenia (przypominam w tym wypadku renty rodzinnej) powstaje m.in. wtedy, gdy osoba pobierająca takie świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania. Uchybienia w pouczeniu wykluczają obowiązek zwrotu nienależnie pobranej renty rodzinnej.

Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 4 października 2005 r., (sygn. akt III Ava 1466/04)

Nie ma pouczenia nie trzeba zwracać to co ZUS wypłacił. Jednak po takim wyroku ZUS bardzo pilnuje, aby odpowiednie pouczenie było na decyzji przyznającej świadczenie przedemerytalne i wszystkie inne.

ZUSu raczej nie przekonają argumenty typu, że mało się zarabia i jak będzie trzeba ileś tam oddać to nie starczy na życie. Trzeba się bardziej postarać, a najlepiej być umierającym. Wtedy może ZUS ruszy sumienie i odstąpi od egzekucji.

DR_ZYSK napisał:ZUSu raczej nie przekonają argumenty typu, że mało się zarabia i jak będzie trzeba ileś tam oddać to nie starczy na życie. Trzeba się bardziej postarać, a najlepiej być umierającym. Wtedy może ZUS ruszy sumienie i odstąpi od egzekucji.

ZUS może odstąpić od żądania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń w sytuacji gdy taki zwrot dotkliwie utrudni ubezpieczonemu bieżące funkcjonowanie i zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 30 października 2008 r. (III AUa 890/08). Pojawia się jednak kolejne pytanie - co to znaczy "dotkliwy". Czy 50 zł na życie to dużo?, a może powinno być 10 zł.

To czy zachodzą szczególne okoliczności bada ZUS, ale od jego negatywnej decyzji można odwołać się do sądu. Wtedy to sąd ustala czy w danej sprawie są przesłanki do zwrotu świadczenia czy nie.

Sąd Najwyższy w wyroku z 24 listopada 2004 r., I UK 3/04 stwierdził, że sąd powinien ocenić zasadność rozstrzygnięcia organu rentowego nie tylko w zakresie ustaleń co do pobrania świadczenia bez podstawy prawnej, ale i obowiązku zwrotu świadczeń nienależnie pobranych. To również są bada czy zachodzą szczególne okoliczności o których mowa w art. 138 ust. 6 ustawy FUS z 1998 roku.

Ale takie pouczenia ZUS zawsze daje w swoim pismach więc chyba każdy wie co i jak?

Daje nie daje to nie ma znaczenia. Ubezpieczony musi wiedzieć, że to jego się tyczy inaczej ZUS nie odzyska wypłaconego nienależnie świadczenia.