Nadzór budowlany – kiedy jest potrzebny?
O co chodzi z nadzorem budowlanym? To pytanie warto zadać sobie jeszcze na początku naszej przygody z nieruchomościami. Czy budujemy dom, odbieramy mieszkanie od dewelopera, czy zastanawiamy się nad większaą inwestycją budowlaną – nadzór budowlany i specjaliści z zakresu dziedzin pokrewnych będą obecni niemal na każdym kroku tej drogi. Dobrze wiedzieć o nich jak najwięcej już dziś!
Specjaliści w zakresie nadzoru budowlanego to przede wszystkim osoby uprawnione do sprawowania funkcji inspektora nadzoru budowlanego oraz inwestorskiego, autorskiego. Z terminem „nadzór budowlany” wiąże się jednak kilka pojęć, które dla laika mogą być trudne do rozróżnienia. Niemniej jednak nie zwalnia nas to ze znajomości przepisów i czynności, które powinny być przeprowadzone podczas budowy i odbioru nieruchomości, jeśli decydujemy się na inwestycję w nieruchomości. Poniższy artykuł zawiera kilka najważniejszych pojęć z zakresu nadzoru budowlanego i dziedzin pokrewnych, na które możemy natrafić przeglądając oferty specjalistów nadzoru budowlanego.
Nadzór budowlany – tym terminem określa się najczęściej organy zajmujące się inspekcjami i na terenie budowy. Kontrolowane jest przede wszystkim przestrzeganie prawa budowlanego oraz kwestii technicznych i bezpieczeństwa. W ramach administracji zajmują się tym: główny, wojewódzki i powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego. Nadzorują oni prace organów architektonicznych i budowlanych w powiatach i województwach, a w razie potrzeby są również powoływani do badania przyczyn katastrof budowlanych.
Inspektor Nadzoru Budowlanego – to osoba o określonych uprawnieniach, z odpowiednim doświadczeniem i egzaminami państwowymi. Jego zadaniem jest kontrolowanie prac budowlanych; sprawdzanie, czy są one wykonywane zgodnie z przedstawioną specyfikacją i planami architektonicznymi, z użyciem zatwierdzonych materiałów i w danych ramach czasowych. Inspektor akceptuje poszczególne etapy budowy oraz decyduje o tym, czy budynek zostanie dopuszczony do użytku, a także zamieszcza swoje uwagi w księdze budowy. Kontroluje on jakość wykonywanych prac, jest obecny podczas prób i odbiorów instalacji, nadzoruje działanie administracji techniczno-architektonicznej.
Inspektor nadzoru Inwestorskiego – powoływany jest w momencie, gdy obiekt budowa obiektu jest skomplikowana lub gdy może ona w niepożądany sposób oddziaływać na środowisko. Jego pojawienie się w procesie budowy może być też spowodowane niezależną decyzją inwestora. Do jego obowiązków należy przede wszystkim reprezentowanie inwestora i pełnienie roli osoby sprawdzającej zgodność prac na budowie z planem i projektem, pilnowanie jakości materiałów oraz odbiór robót budowlanych. Ze względu na swoje uprawnienia ma on większe możliwości niż sam inwestor, jednak nie należy zapominać, że jest on osobą powoływaną do nadzorowania jego przedsięwzięcia i ochrony jego interesów.
Kierownik Budowy – jest to najprościej mówiąc osoba odpowiedzialna za koordynację prac na budowie. To kierownik nadzoruje zespół, przydziela zadania i nadaje tempo pracom. Musi on więc posiadać stosowne kompetencje, znać proces budowlany od podszewki oraz potrafić odpowiednio zarządzać ludźmi i orientować się w sztuce kierowania projektem (zwłaszcza, gdy budowa dotyczy dużej inwestycji). Jest to samodzielna funkcja w budownictwie, w ramach której funkcjonują takie obowiązki jak: prowadzenie dokumentacji budowlanej, organizacja na budowie, zapewnienie usług geodezyjnych i ogólna realizacja planu budowy.
Odbiory domów i mieszkań od dewelopera – to czynność na styku ukończenia budowy, a rozpoczęciu użytkowania wybudowanego budynku. Wykonuje się ją przed wizytą u notariusza i wniesieniem mebli. Ma ona na celu sprawdzenie, czy wszelkie roboty budowlane zostały przeprowadzone zgodnie z wytycznymi, a stan techniczny mieszkania nie odbiega od tego, zagwarantowanego w umowie. W przypadku wystąpienia usterek można ubiegać się o usunięcie ich na koszt wykonawcy. Najczęściej jednak właśnie podczas odbioru, deweloper przekazuje klucze przyszłym mieszkańcom.
Odbioru nieruchomości można dokonać samodzielnie, jednak nie jest to polecane rozwiązanie, zwłaszcza w przypadku, gdy kupujący nie dysponuje wiedzą techniczną, która jest w tym wypadku niezwykle użyteczna. Proces odbioru powinien trwać około 2-3 godzin i być bardzo szczegółowy. Należy zmierzyć wymiary pomieszczeń, równość podłogi, kąty ścian, a także rozkład instalacji. Podpisanie protokołu odbioru bez wcześniejszego sprawdzenia może wiązać się z późniejszymi kosztami lub mozolnym dochodzeniem swoich praw, stąd też warto w tak ważnej kwestii zaufać fachowej wiedzy i doświadczeniu.
Kosztorys budowlany – to dokument finansowy dotyczący inwestycji budowlanej. Jest on konstruowany w oparciu o przedmiar robót. Zwykle przygotowuje go inwestor lub powołany przez niego specjalista. Precyzyjnie sporządzony kosztorys umożliwia dokładne zaplanowanie wydatków i ułożenie harmonogramu robót. Dzięki niemu inwestor wie, ile i jakie materiały wybrać, by zmieścić się w budżecie i dotrzymać terminu realizacji budowy. Kosztorys jest też podstawą do rozliczenia zakończenia inwestycji. Powinien on być sporządzony przez osobę, która orientuje się nie tylko w aktualnych stawkach i cenach, ale również kwestiach technicznych remontu. W skład takiej wyceny powinny wchodzić takie elementy jak: chronologiczna lista prac budowlanych, wartość poszczególnych usług, wartość zleceń, przybliżony koszt materiałów.
Świadectwo charakterystyki energetycznej – jest czasem również nazywane paszportem energetycznym. Musi posiadać je każdy budynek dopuszczony do użytku mieszkalnego. Sporządza je specjalista w tym zakresie; fachowiec instalacyjny, budowlany lub osoba o uprawnieniach nadzoru budowlanego. Takie świadectwo opisuje zapotrzebowanie i zużycie energii potrzebnej do ogrzewania i wentylacji w budynku, jakość systemu energetycznego i zdatność do użytkowania. Bez tego dokumentu budynek nie kwalifikuje się do zamieszkania. Za zlekceważenie tego przepisu grożą niemałe kary pieniężne. Obliczenia do certyfikatu energetycznego powinny być precyzyjne i wykonane przez osobę kompetentną, uprawnioną do sporządzania takich dokumentów.